Produkty tradycyjne i lokalne

Szynka wieprzowa z Krzczonowa

Wygląd: Szynka wieprzowa z okrywą tłuszczową i skórą ponacinaną w szachownicę. W przekroju jednolita, bez przerostów tłuszczowych.

Kształt: Okrągły.

Wielkość: Około 1 kg - 1,5 kg.

Konsystencja: Miękka, soczysta.

Smak i zapach: Słodko-słonawy, delikatnie przeniknięty ziołami używanymi do peklowania. Zapach charakterystyczny dla mięsa peklowanego, wędzonego drzewem olchowo-dębowym.

Barwa (zewnętrzna i na przekroju) : Zewnętrzna jasno-brązowa, w przekroju różowa.

Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu:

Dawniej wieprzowina była pożywieniem ludzi z niskich stanów społecznych, którzy ciężko pracowali na roli. Arystokracja nie spożywała mięsa wieprzowego ani warzyw rosnących w ziemi według zasady, że to co w ziemi jest ubrudzone i nie jest godne podniebienia ludzi zamożnych. W czasach rozbiorów i pierwszej wojny światowej, ze względów ekonomicznych i głodu jaki panował wówczas w Polsce, spożycie wieprzowiny zwiększyło się. Zaczęto ją doceniać ze względu na szeroką dostępność, a także na długo utrzymującą się świeżość wyrabianych z niej wędlin wędzonych. Ponadto, mięso wieprzowe było wysoce energetyczne i syte. I chociaż w latach dwudziestych ubiegłego wieku wzrosło spożycie wieprzowiny na wielu zamożnych stołach, to jednak wytwarzanie wędzonek jest ściśle związane ze wsią i gospodarczym wyrobem. Każdy rejon w Polsce charakteryzuje inny smak wyrobów wędliniarskich. Krzczonów jest to miejscowość położona na terenie Lubelszczyzny, z dala od przemysłu i miast. Dzięki czemu teren ten jest czysty, wolny od wielu zanieczyszczeń związanych z dużym przemysłem. Obecnie jest to teren Krzczonowskiego Parku Krajobrazowego. Miejscowi ludzie w większości do dziś zajmują się rolnictwem. Pomimo nacisku na rozwój rolnictwa wielohektarowego, wiele gospodarstw zachowało drobną strukturę 3-5 hektarów. Szynka wieprzowa z Krzczonowa jest jednym z produktów, na który smak i zapach wpływają warunki klimatyczne oraz metoda wyrobu i dodatki jakie zostały użyte w produkcji. Pierwsze wzmianki słowne o recepturze szynki wieprzowej z Krzczonowa pochodzą sprzed drugiej wojny światowej, ale większą popularność zdobyła po 1945 roku. Wtedy to miejscowy mistrz masarski, wraz ze swoimi pomocnikami, założył mały zakład produkujący przeróżne wędliny, a w tym i szynkę. W tym czasie dzięki gościom i ludziom przejezdnym, którzy kupowali wyroby z masarni przylgnęła nazwa szynki wieprzowej z Krzczonowa. Po zamknięciu masarni przez Służby Bezpieczeństwa ówczesnego Państwa Polskiego, produkcja wędlin ograniczyła się do wyrobu w domu dla potrzeb własnych rodzin czy znajomych. Dzięki ludziom pracującym w masarni receptura wyrobu przetrwała do dnia dzisiejszego, a produkcja kontynuowana jest przez wielu gospodarzy krzczonowskich. Na jakość szynki wpływa wiele czynników, m.in. odpowiednie karmienie tuczników, proces peklowania trwający od 4 do 7 dni, dwuetapowy proces wędzenia, najpierw suchym drewnem olchowo-dębowym, później mokrym z domieszką czereśni, wiśni lub jabłoni, a także parzenie szynki w temperaturze 70-80 stopni C z dodatkiem przypraw i ziół. Wszystkie te działania dają osobliwy i niepowtarzalny smak szynki wieprzowej z Krzczonowa, która cieszy się uznaniem mieszkańców tego regionu, jak też zdobywa coraz większą popularność za granicami Polski. Dzięki walorom i bogactwu smaku, szynka z Krzczonowa wpisała się na stałe w lokalną kuchnię, czego dowodem jest przygotowywanie jej przez mieszkańców zarówno na święta jak i rodzinne uroczystości.

Powrót