Powiat Lubelski należy do Województwa Lubelskiego i jest częścią podregionu lubelskiego. Zajmuje obszar 1 680 km2, co stanowi 6,7% powierzchni całego województwa i 0,54% powierzchni Polski). Graniczy z powiatami: łęczyńskim, świdnickim, janowskim, kraśnickim, krasnostawskim, biłgorajskim, opolskim, puławskim i lubartowskim. Za wyjątkiem niewielkiej, wschodniej części usytuowany jest wokół miasta Lublina, które jest jednocześnie stolicą województwa.Powiat Lubelski położony jest na terenie Wyżyny Lubelskiej i obejmuje swym zasięgiem następujące jednostki geomorfologiczne: Wysoczyzna Lubartowska, Płaskowyż Nałęczowski, Równina Bełżycka, Kotlina Chodelska, Wzniesienia Urzędowskie, Płaskowyż Świdnicki, Wyniosłość Giełczewska, Padół Zamojski oraz Roztocze Zachodnie. Cały obszar powiatu lubelskiego leży w dorzeczu rzeki Wisły i należy do zlewiska Morza Bałtyckiego. Większość wód zbiera Bystrzyca ze swymi dopływami, odprowadzając je do Wieprza. Ważny element środowiska przyrodniczego powiatu stanowią dwa Parki Krajobrazowe: Krzczonowski Park Krajobrazowy i Kozłowiecki Park Krajobrazowy, cztery Obszary Chronionego Krajobrazu: Chodelski, Czerniejewski, Dolina Ciemięgi i Kozi Bór, oraz rezerwaty: Chmiel, Las Królewski, Olszanka i Podzamcze. Teren Powiatu Lubelskiego obejmuje tylko dwa miasta (Bełżyce i Bychawa) i aż 354 miejscowości wiejskie, w tym 347 sołectw. Zamieszkiwany jest przez blisko 145 tysięcy mieszkańców. W Bełżycach mieszka około 5% populacji całego powiatu (11 tys. mieszkańców) natomiast w Bychawie około 3,7% populacji (5,3 tys. mieszkańców). W skład powiatu wchodzą dwie gminy miejsko – wiejskie (Bełżyce i Bychawa) oraz 14 gmin wiejskich: Borzechów, Garbów, Głusk, Jabłonna, Jastków, Konopnica, Krzczonów, Niedrzwica Duża, Niemce, Strzyżewice, Wojciechów, Wólka, Wysokie, Zakrzew. Specyfika Powiatu Lubelskiego to przede wszystkim położenie wokół Lublina - stolicy województwa i największego miasta po wschodniej stronie rzeki Wisły, które stanowi także administracyjne centrum Powiatu Lubelskiego.
