Wydobywanie takie polega wyłącznie na zaspokojenia potrzeb własnych osoby fizycznej, z nieruchomości stanowiących przedmiot jej prawa własności (użytkowania wieczystego), bez prawa rozporządzania wydobytą kopaliną. Może nastąpić jeżeli jednocześnie:

1. będzie wykonywane bez użycia środków strzałowych;
2. nie będzie większe niż 10 m³ w roku kalendarzowym;
3. nie naruszy przeznaczenia nieruchomości.

Właściciel nieruchomości, który zamierza podjąć wydobycie, jest obowiązany z 7-dniowym wyprzedzeniem na piśmie zawiadomić o tym Starostę. Jednocześnie musi określić lokalizację zamierzonych robót oraz przewidywany czas ich wykonywania.

Należy zaznaczyć że ustawa daje możliwość pozyskania przeznaczonych dla zaspokojenia własnych potrzeb tylko piasku i żwiru co oznacza że np. wydobycie.

W przypadku naruszenia wspomnianych wymagań właściwy organ nadzoru górniczego, w drodze decyzji, nakaże wstrzymanie wydobywania kopaliny a kopię tej decyzji niezwłocznie przekaże Staroście.

Za nielegalne wydobywanie kopalin (bez wymaganej koncesji lub bez zgłoszenia Staroście zamiaru wydobycia kopalin na własne potrzeby) na podstawie ustawy ustala się opłatę podwyższoną w wysokości czterdziestokrotnej stawki opłaty eksploatacyjnej dla danego rodzaju kopaliny, pomnożonej przez ilość wydobytej bez koncesji kopaliny.

Opłaty podwyższone będą ustalane przy zastosowaniu stawki obowiązującej w dniu wszczęcia postępowania. Opłatę będzie trzeba wnieść w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna.